بنام خدا
برگرفته از: سایت ورزش توانیر
تفکر مثبت و مدیتیشن
هنگامی که سطح دریا و یا برکه ای آرام و ساکن باشد، شخص قادر است کف آن را به وضوح مشاهده کند اما هنگامی که سطح آب متلاطم باشد این امر مقدور نخواهد بود. همین حالت در هنگامی که ذهن آرام باشد صدق می کند. یعنی موقعی که ذهن بدون فکر و اندیشه باشد شما قادر خواهید بود خود را مشاهده کنید. این پدیده یوگا نامیده می شود. ما از دو راه قادر خواهیم بود که امواج و تلاطم روان و ذهن خود را کنترل کنیم: توسط تمرکز فکر؛ هم درونی و هم بیرونی.
تمرکز درونی
در این روش ما بر روی خود یا آگاهی من هستم تمرکز می کنیم.
تمرکز بیرونی
در این روش ما بر روی هر چیز دیگر به جز خود یا من هستم تمرکز می کنیم.
هنگامی که ما اشایی را بر می داریم نظیر چوب گلف، برای ضربه زدن به توپ و انداختن آن در سوراخ، تمرکز می کنیم. به عبارت بهتر، افکار دیگر را در ذهنمان متوقف می کنیم. هنگامی که تمرکز کامل حاصل می شود، حس می کنیم که بازی را بهتر انجام می دهیم. در اینجاست که احساس خوشایندی داریم البته نه به خاطر اینکه توپ را هیجده بار به درون سوراخ انداخته ایم، بلکه به خاطر اینکه به تمرکز کامل رسیده ایم و در آن موقع تمام نگرانی ها و مسائل در نظرمان ناپدید می شود. توانایی ذهن در کسب تمرکز برای همگان امکان پذیر می باشد و هیچ جیز غیر طبیعی درآن وجود ندارد.
مدیتیشن چیزی نیست که یک یوگی آن را به شما تعلیم دهد. شما خود باید توانایی دور کردن افکار و اندیشه ها را داشته باشید (البته با تمرین زیاد). تنها تفاوت بین مدیتیشن و این روش (تمرکز مثبت) در این است که ما تمرکز فکر بر روی اشیای خارجی را یاد می گیریم. هنگامی که ما وارد تمرکز کامل می شویم گذشت زمان را احساس نمی کنیم. درست مانند اینکه زمان متوقف شده است. هنگامی که ذهن در تمرکز است هیچ زمانی وجود ندارد. زمان، لحظه ها و تمامی مشاهدات خارجی، همگی ساخته و پرداخته ذهن می باشند. تمامی خوشی هایی که توسط ذهن به آن می رسیم موقتی و زودگذر هستند.
برای دست یابی به آرامش واقعی و شادمانی ابدی، ابتدا می بایست بدانیم که چطور ذهن آسوده می گردد، چطور تمرکز کنیم و چگونه به آن سوی ذهن و اندیشه نفوذ کنیم. با تمرکز بر روی خود و درون به تمرکز کامل و عمیق نائل خواهیم شد. این ماهیت مدیتیشن است.
تکنیک های مدیتیشن
مدیتیشن پدیده ای است که نمی توان آن را توصیف کرد، درست مانند این که بخواهیم برای شخص نابینایی رنگها را توضیح دهیم. تمامی پدیده های معمولی محدود به زمان و لحظه می باشند (اشاره به مادی بودن). آگاهی و درک عادی ما بالاتر از این نیست، به عبارت دیگر آگاهی و درک عادی ما محدود به زمان و مکان می باشد. عوامل مادی با معیار گذشته، حال و آینده بررسی می شوند. این معیار در مورد عوامل فوق طبیعی صدق نمی کند. در حقیقت مقوله زمان برای مواردی که همیشگی و پایدار نیست، غیرواقعی می باشد. نگاهی اجمالی به زمان ها می کنیم: حال: واحدی کوچک و غیر قابل اندازه گیری و زودگذر که قادر به فهم آن نیستیم. گذشته و آینده: هیچ کدام در زمان حال وجود ندارد. ما در خیال و وهم به سر می بریم.
حالت مدیتیشن فراتر از تمامی این محدودیت هاست و در آن گذشته و آینده وجود ندارد. تنها من نیستم در حالت ابدی وجود دارد. این حالت فقط زمانی میسر می شود که تمامی تعدیلات روانی متوقف و ساکن می شوند. اولین مشخصه و خصیصه ای را که می توانیم برای این وضعیت شرح دهیم عبارت است از: خواب عمیق که در آن زمان و لحظه وجود ندارد. هر چند که مدیتیشن با خواب عمیق تفاوت دارد ولی باعث تغییرات در روان آدمی می شود. با کنترل و متوقف کردن نوسانات فکری، مدیتیشن آرامش روانی را در پی دارد.
از دیدگاه فیزیکی، مدیتیشن به طولانی شدن مرحله آنابولیک (سازندگی بدن از لحاظ رشد و ترمیم) کمک می کند و همچنین باعث کاهش کاتابولیک (سوخت) و مرحله زوال می گردد. به طور معمول مرحله آنابولیک تا سن 18 سالگی می باشد. از 18 سالگی تا 25 سالگی مرحله تعادل آن بوده و از 35 سالگی به بعد مرحله کاتابولیک آغاز می شود. مدیتیشن کاهش چشمگیری در تنزل کاتابولیک دارد.
هر یک از سلول ها دارای آگاهی گروهی و انفرادی می باشند. هنگامی که اندیشه ها و امیال در بدن نفوذ می کنند، سلول ها فعال می شوند و جسم اغلب از درخواست گروه اطاعت می کند. از نظر علمی ثابت شده که اندیشه های مثبت، نتایج مثبتی را برای سلول ها به همراه خواهد داشت. همانطور که مدیتیشن باعث تفکر مثبت ذهن می شود، همچنین در بازسازی سلول ها و به تاخیر انداختن زوال آنها تأثیر چشمگیری دارد.
چیز زیادی در مورد آموزش مدیتیشن نمی توان گفت، همانطور که نمی توان برای آموزش خواب چیزی عنوان کرد. هر دو از شرایط مشابهی برخوردارند. اصول و نکاتی برای تکنیک های مدیتیشن وجود دارد که همواره باید آنها را به یاد داشت.
14 نکته در مورد مدیتیشن
1) نظم در محل و زمان تمرین اهمیت بسزایی دارد. وقتی که شرایط (زمان و مکان) منظم باشد، ذهن به آرامی و با حداقل تاخیر فعال می شود. به عبارت دیگر همیشه سعی کنید مدیتیشن را در یک ساعت بخصوص از روز و در یک نقطه مشخص انجام دهید.
2) بهترین زمان از نظر موثر بودن، صبح زود و غروب می باشد. یعنی زمانی که اتمسفر آکنده از نیروی روحی ویژه ای است. چنانچه زمان هایی که ذکر شد برای شما مقدور نبود، ساعتی را انتخاب نمایید که مصادف با فعالیت های روزانه نباشد و زمانی باشد که ذهن آماده آرامش باشد.
3) حتی المقدور اتاقی جداگانه برای مدیتیشن داشته باشید. با تکرار مدیتیشن، امواج نیرومندی در آن محل به وجود می آیند. همچنین فضای آرامش و خلوص می بایست احساس شود.
4) در هنگام نشستن، سعی کنید که رو به جهت شما و یا شرق قرار بگیرید تا از فواید نیروهای مغناطیسی بهره مند گردید. به حالت آزاد و ثابت بنشینید . حالت نشست می بایست حالت لوتوس (نیلوفر) باشد. ستون فقرات و گردن کاملاً عمود بوده و هیچ گونه فشاری بر آنها وارد نشود.
5) قبل از شروع، به مغزتان دستور بدهید که به مدت معینی (از نظر زمانی) آرام باشد. گذشته، حال و آینده را فراموش کند.
6) آگاهانه تنفس را منظم کنید. به مدت پنج ثانیه تنفس شکمی انجام دهید تا اکسیژن به مغز شما برسد. سپس به طور تدریجی مغز را آسوده کنید.
7) تنفس (دم و بازدم) را هماهنگ کنید. سه ثانیه دم و سه ثانیه بازدم. با منظم کردن عمل تنفس، جریان پرانا و انرژی حیاتی منظم می شود.
8) در ابتدا اجازه بدهید تا فکرتان منحرف شود، بدین ترتیب ذهنتان به موارد گوناگونی مشغول خواهد شد، اما بالاخره تمرکز خواهد یافت.
9) برای ساکن شدن ذهن به خود فشار نیاورید زیرا با این عمل امواج مغزی افزایش یافته و مدیتیشن به تاخیر خواهد افتاد.
10) یک نقطه کانونی را برای استراحت ذهن انتخاب کنید. اشخاصی که به طور ذاتی، عقلانی (ذهنی) هستند، می توانند برای این منظور آجناچاکرا را که محلی است بین دو ابرو انتخاب کنند. برای بقیه اشخاص (اشخاصی که تحریک پذیر و هیجانی هستند) استفاده از آناهاتا یا چاکرای قلب توصیه می شود. هرگز این نقطه را تغییر ندهید.
11) بر روی اشیای بی رنگ و خنثی تمرکز نموده و پس از بستن چشم ها آن شی را تصور کنید. اگر از مانترا (ذکر یا کلمه ای که در هنگام تمرکز و مدیتیشن مرتبا تکرار می شود) استفاده می کنید، آن را در روان خود تکرار و با تنفس هماهنگ کنید. چنانچه مانترای مشخصی ندارید از کلمه اوم استفاده کنید. اگرچه تکرار آن در ذهن نیرومندتر می باشد. چنانچه شخص دچار خواب آلودگی شد، مانترا را با صدای بلند تکرار کند.
12) تکرار باعث خلوص و پاکی اندیشه خواهد شد. در صورتی که امواج صوتی با امواج مغز همراه بوده این عمل بدون آگاهی از معنای آن باشد. تکرار لفظی از طریق تکرار ذهنی و روانی به زبان تله پاتیک پیشرفت خواهد نمود و در آنجاست که اندیشه پاک خواهد شد.
13) با تمرین مدیتیشن دوگانگی از بین رفته و سامادهی و یا خو برتر جانشین خواهد شد. با ادمه آن دیگر بی حوصله و بی تاب نخواهید شد.
14) در سامادهی، شخص در حالتی از خوشی و سعادت به سر می برد که آگاهی و شخص آگاه و دانسته ها همگی به یک مورد اطلاق می شوند و در اینجاست که خود برتر به وجود می آید. (دایره المعارف یوگا، تالیف سوامی شیواناندا، ترجمه رضا رامز) اگر روزی نیم ساعت عمل مدیتیشن را انجام دهید قادر خواهید بود به زندگی با قدرت روحی و ارامش بیشتری بنگرید.
مدیتیشن عبارت است از:
برترین نیروی روانی و آرامش بخش اعصاب. در هنگام انجام مدیتیشن، نیروی الهی آزادانه به جریان افتاده و بر روی ذهن، اعصاب، اندام های حسی و جسم تأثیر مثبت می گذارد. مدیتیشن، دریچه را بر روی درک مستقیم دانش و معرفت و قلمرو سعادت ابدی باز خواهد نمود. بدین ترتیب ذهن آسوده و آرام خواهد شد.