علمای علم روحی بین خواب مغناطیسی (هیپنوتیزم)و عمل مدیوم های روحی (که در ارتباط با ارواح به عنوان واسطه مورد استفاده قرار میگیرند)فرق هایی را قایل شده اند.اگر چه هم در خواب مغناطیسی و هم در ارتباط با ارواح فرد مدیوم و فرد خواب شونده.هر دو به نوعی بی حس و بی اراده و بی حرکت می شوند و تحت تاثیر عامل و فاعل این کار قرار می گیرند .
ولی بین این دو روش تفاوت هایی وجود دارد مانند :
1- درخواب مغناطیسی روح خواب شونده ازجسدش جدا نمی شود ولی در عمل مدیومی روح فرد از بدنش به طور موقط جدا می شود.البته نه به طور کامل بلکه نارهای حیاتی اثیری به بدن مدیوم اتصال دارد.برخی نیز قائلند که در خواب مغناطیسی عمل برون فکنی روح (جدایی روح از بدن)صورت میگیرد.
2- خواب مغناطیسی انتقال اثر روح و فکر و نگاه و تلقین خواب کننده به روح و عقل و اراده و فکر خواب شونده است.ولی درارتباط مدیومی خود روح ارتباط گیرنده تا حدودی متاثر از روح واسطه گر است و روح اراده و فکر خود را به مدیوم تحمیل می کند.
3- خواب مغناطیسی فیزیکی است.ولی خواب مدیوم ها عقلی است.بعنی در خواب مغناطیسی فرد هیچ گونه آگاهی از اطراف خود ندارد.ولی در خواب مدیومی چنین نیست و عقل او از عقل موجود مجرد از جسد متاثر می گردد.
البته عده ای میگویند :
در خواب مغناطیسی (هیپنوتیزم)نیروی درک و دید و شنوایی انسان قوی میشود به حدی که میتواند جاهای دور را ببیند و یا صدا های آن را بشنود.
به هر حال هر دو چه در خواب مصنوعی و مغناطیسی و چه در ارتباط مدیومی حالت تسلیم و تاثیر پذیری به اراده روح وجود دارد و هر دو نوعی حالت بیهوشی و عدم درک و احساس ارادی را دارا می باشند.
علمای روحی می گویند :
آثار و ظواهری که توسط مدیوم نمایان می شود نه تنها در اختیار هیچ کس بلکه در اختیار مدیوم ها هم نیست و آنان به علت چگونگی و اوقات آن آگاهی ندارند که چگونه آثار مدیومی در آنان موقعی شدید و گاهی ضعیف و نابود می شود.لذا در علم روح شناسی ظواهر مدیومی به امور نا شناخته فوق ناشناخته و فوق عادی تعبیر شده است.
یعنی آثار و ظهوراتی که حواس مادی انسان از درک آنها عاجر و ناتوان بوده و افراد عادی نمی توانند از خود چنین ظواهری را بروز دهند.